Nedir?
Fiber optik,bir insan saç teli çapındaçok saf camdan ince, uzun tellerdir. Bunlar, optik kablolar denilen demetler halinde düzenlenmiştir ve uzun mesafelerde ışık sinyallerinin iletimi için kullanılır.
Tek bir fiber optiğeyakından bakarsanız,aşağıdaki parçalardan oluştuğunu görürsünüz:
Çekirdek– Işığın yol aldığı fiberin ince cam merkezi
Kaplama– Çekirdeği çevreleyerek ışığı çekirdeğe geri yansıtan dış optik malzeme
Tamponkaplama– Fiberi hasar ve nemden koruyan plastik kaplama
Yüzlerce, hattabinlerce optik tel(fiber), optik kablolar içinde demetlenmiş olarak yer alır. Demetler İngilizcede “jacket (ceket)” denilen dış kılıflar vasıtasıyla korunur.Optik fiberleriniki türü vardır:TekmodluveÇok modlufiberler
Tek Modlufiberlerküçük çekirdeklere sahiptir (yaklaşık 3.5 x 10-4 cm veya 9 mikron çapında) ve kızılötesi lazer ışığı (dalga boyu = 1,300 ile 1,550 nanometre) iletir.
Daha büyük çekirdeğe sahip olanÇok Modlu fiberlerise (yaklaşık 2,5 x 10-3 cm veya 62.5 mikron çapındadır) ve ışık yayan diyotlar üzerinden (LED) kızılötesi ışık (dalga boyu = 850 için 1,300 nm) iletir.
Bazı optik fiberler plastik malzemeden imal edilebilir. Bu fiberler (0.04 inç veya 1 mm çaplı) büyük bir çekirdeğe sahiptir veLED’ler üzerinden görünür kırmızı ışık(dalga boyu = 650 nm) iletirler.
Fiber optik nasıl çalışır? Fiber optik ışığı nasıl iletir? Fiber internet nasıl çalışır?
Birden çok küçük LED ampullerin dizilmesiyleüretilmiş bir el feneriyle uzun, düz bir koridora ışık tutmak istediğinizi varsayalım. Feneri düz bir şekilde koridora doğru tuttuğunuzda ışık (demeti) düz bir şekilde ileriyi aydınlatır.
Bu senaryodaışıklandırma konusunda hiçbir sorun yok. Peki ya koridorun ortasında bir veya birden çok köşe varsa? Işık demetini bu köşelere yansıtmak için aynalardan yararlanabilirsiniz. Böylece ışık demeti aynalardan uygun açılarda sekerek tüm koridordan ilerleyebilir. İşte bu basit anlamda “Fiber Optik nasıl çalışır?”sorusunun net cevaplarından biridir.
Toplam İç Yansıma adı verilen bir prensipüzere ışık, fiber optik kablo içerisinde çekirdek üzerinde (koridor) hiç durmaksızın kaplamadan (aynalardan) sekerek yol alıyor. Kaplama çekirdekten herhangi bir ışık absorbe etmediğinden, ışık dalgası çok büyük mesafeleri kat edebilir.
Ancak bununla beraber ışık sinyali çoğunlukla cam içindeki saf olmayan maddeler nedeniyle fiber içinde kayba uğrar.Sinyal kaybının boyutu bir ölçüde cam saflığıile iletilen ışık dalga boyuna dayanıyor (örneğin 850 nm = %60-75/km; 1300 nm = %50-60/km; 1550 nm = %50 / km’den daha büyüktür). Bazıözel optik fiberler iseçok daha az sinyal bozulması oranını yakalayabiliyor (1,550 nm’de %10/km).
Faydaları
Neden fiber-optik sistemleri telekomünikasyon için devrim niteliğinde diye düşünüyorsanız geleneksel bakır tel ile karşılaştırıldığında optik fiberin avantajları şöyle sıralayabiliriz:
- Düşük Maliyet– Birkaç kilometrelik optik kablo, eşit uzunluktaki bakır tellere göre daha düşük maliyetlerle sağlanabilir. Bu internet sağlayıcısının ve dolayısıyla kullanıcının tasarruf etmesini sağlar.
- Daha İnce– Teknik olarak optik fiber bakır tele göre daha küçük çaplarda çekilebilir.
- YüksekTaşıma Kapasitesi– Fiber optik bakır tellere göre daha ince ancak aynı çap içinde daha fazla veri taşıyabiliyor.
- Daha AzSinyal Kaybı– Fiber optikte sinyal kaybı bakır tele göre daha düşüktür.
- IşıkSinyalleri– Bakır tellerde elektrik sinyallerinin aksine, tek bir fiberin içindeki ışık sinyalleri aynı kablonun diğer fiberlerindeki sinyallere karışmaz. Bu daha net telefon görüşmeleri veya daha net bir TV yayın alımı yani sonuçta daha temiz bir hat sunar.
- Düşük Güç– Fiber optik daha düşük sinyal kaybı nedeniyle düşük güç vericileriyle çalışabilirken bakır telde yüksek voltajlı elektrik vericiler kullanılıyor. Bu enerji tasarrufu hem sağlayıcının ve yine dolayısıyla kullanıcının tasarruf etmesini sağlar.
- Dijital Sinyaller– Optik fiberler özellikle bilgisayar ağları gibi dijital bilgi taşıma ortamları için idealdir.
- YanıcıDeğil– Optik fiberden elektrik geçmediği için yangın tehlikesi oluşturmaz.
- Hafif– Bir optik kablo bir bakır tel kabloya göre daha hafiftir. Fiber-optik kablolar toprakta daha az yer kaplar.